Đạo đức của ngành dịch thuật ở đâu? Có lẽ bạn sẽ phải phát điên lên khi lâm vào hoàn cảnh của một anh vì phải mất hơn nữa ngày trời xếp hàng ở phòng công chứng rồi bị nhân viên công chứng trả lại giấy tờ vì lý do bản dịch sai quá nhiều lỗi. Do tin tưởng quả nhiều vào nhân viên dịch thuật nên anh đã không kiểm tra lại giấy tờ bằng lái xe ô tô được dịch từ tiếng Nga sang tiếng Việt. Khi xem lại bản dịch thì anh Thái phát hiện thấy rất nhiều lỗi sai, chỗ thiếu dấu, chỗ thiếu chữ chắng khác nào một bản nháp. Chỉ vì lý do dịch ẩu của những người này đã làm cho người dân phải mất nhiều công sức và thời gian.
Đã có không ít bản dịch bị trả lại vì không có sự “liên kết” giữa các công ty dịch thuật với phòng tư pháp ở các quận. Đó là trường hợp chị Nguyễn Ngọc Nga gặp phải khi dịch một số giấy tờ từ tiếng Việt sang tiếng Đức để làm thủ tục bảo lãnh cho con. Chị đã mất hơn 1 triệu đồng để dịch toàn bộ số giấy tờ này giờ thì coi như giấy vụn.
Dịch thuật phải có uy tín
Tiếp xúc với nhiều người dân, chúng tôi được biết đã có không ít trường hợp bản dịch bị các phòng Tư pháp trả lại do “chất lượng bản dịch thấp”, và đã được các nhân viên phòng Tư pháp hướng dẫn đến một vài địa chỉ dịch thuật khác được coi là “có uy tín”. Và chỉ khi họ đến đó thì bản dịch của họ mới được chứng thực suôn sẻ.
Theo ghi nhận của chúng tôi, tại các con đường lớn như Triệu Quốc Đạt, Phan Đình Phùng… các cơ sở dịch thuật mọc lên như nấm. Những cơ sở dịch thuật này có đảm bảo chất lượng hay không thì khó ai có thể xác định được.
Hiện này tình trạng thiếu người dịch trong các phòng công chứng ở khu vực nội thành là khá phổ biển. Đặt biệt là khi những ngoại ngữ ít người biết đến thì các phòng công chứng chỉ biết nhìn nhau lắc đầu. Vì vậy nếu cần gấp thì người dân phải đến đại sứ quán các nước hoặc liên hệ với các cơ sở dịch thuật bên ngoài. Và cũng từ đó người dân phải bỏ ra một số tiền lớn để có thể dịch được nội dung cần dịch, nhưng chưa chắc kết quả thu về có đảm bảo hay không.
Chị Hoàng Thị Oanh, ở quận Ba Đình cho biết: “Do cần làm gấp một số giấy tờ để kịp cho con nhập học ở nước ngoài nên tôi phải chấp nhận dịch hồ sơ với giá hơn 800.000 đồng, cao hơn rất nhiều so với dịch tại các phòng Tư pháp”.
Theo thống kê của Sở Kế hoạch – Đầu tư Hà Nội, hiện nay có hàng trăm doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực dịch thuật nhưng chất lương của các cơ sở này lại không có cơ quan nào quản lý. Mỗi nơi là một mưc giá khác nhau khiến cho người dân không biết đường nào mà lần.
Riêng những ngoại ngữ ít người dịch và các văn bản phức tạp như: bản án, quyết định của toà án, văn bản thoả thuận, hợp đồng,… thì có giá dịch rất cao, có thể lên đến trên 100.000 đồng/trang. Thậm chí, một số nơi thu đến 200.000 – 400.000 đồng/trang. Do hiện nay chưa có quy định mức giá dịch thuật nên mọi giao dịch giữa người có nhu cầu dịch và người dịch đều tự thoả thuận.
Ảnh minh họa (nguồn Internet)
Bên cạnh đó, đội ngũ dịch thuật này lại không được quản lý nên nếu có xảy ra vi phạm sẽ rất khó quy kết trách nhiệm của họ trước pháp luật, chưa nói đến việc vẫn còn khá nhiều cá nhân đang hoạt động dịch thuật tự do không đăng ký với cơ quan chức năng…
Để có thể kiểm soát được vấn đề này thì chúng tôi khuyên bạn nên dịch ở những nơi giá thành tương đối và là những công ty dịch thuật có uy tínm trách nhiệm. Nên kham khảo ý kiến của những người đã từng ghé qua các công ty đó.